Хөхөө шалгах аргад сургасан бүртгэл

Орхон сум. 
Булганы аймгийн төв байрладаг Булган аймгийн хамгийн том газар нутагтай сумуудын нэг. Судалгааны ажлаар тэндэхийн эрүүл мэндийн төвөөр ороод гарах аз нэг биш нэлээд хэдэн удаа тохиосон юм.

Биднийг очих бүрд Монгол ёсоор гадаад дотоодын мэргэжилтнүүдийг эрвийх дэрвийхээрээ дайлаад гаргана. Шууд л халуун цай, таваг дүүрэн хуушуур, өрөм ааруултай тавгийн идээ...

Бидний заншлыг мэддэггүй гадныхны нүдээр бол эмнэлэгтэй танилцах гэж ирсэн биш идэх гэж иржээ гэж бодоо юу даа гэлтэй.

Миний сонирхлыг хамгийн ихээр татсан нэгэн зүйл бол эх баригчийн бөглөх ёстой бичиг баримтууд. Ээ бурхан минь...

Та зураг дээрээс эх баригчийн ширээ, түүн дээр өрөөстэй байгаа бөглөх ёстой баримтуудыг харж байна. Өнөөгийн бүх зүйл компьютержсэн ертөнцөд аймгийн төвтэй хамгийн ойр сум гэхэд л ийм цаасан дээр суурилсан тогтолцоотойгоо л байж байна. Мэдээж эмнэлэг юм чинь бичиг баримт, бүртгэл байх хэрэгцээ шаардлага өндөр байлгүй яахав. Гэхдээ энэ нь таны төсөөлж байгаагаас ч илүү олон гэвэл та итгэх үү? За жагсаагаад үзье л дээ.

Жирэмсэн эмэгтэйчүүдийн бүртгэл 
(бүртгэлгүй яахав)
Жирэмсэн эхийн амрах байрны бүртгэл 
(хэрэг байна уу? сард 1-2 эх л төрдөг сум. Төрөх гээд хүлээх хугацаандаа 5, 6 хоног амардаг байр биздээ.)

Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн судалгаа
(судлалгүй яахав)
Эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүдийн эм тарианы зарцуулалт
(эмзэг бүлэгийн эмэгтэйчүүдэд өөр эм тариа өгдөг юм байхдаа)

Өртөмтгий бүлгийн жирэмсэний бүртгэл
(хэрэг байна уу? жирэмсэний бүртгэл дээр бүртгэчихэж болохгүй юу?)

Хөх умайн хүзүүний үзлэгийн бүртгэл 
(окэй)

Жирэмсэн эхийг хөхөө шалгах аргад сургасан бүртгэл
(жирэмсэн эхчүүд, эмэгтэйчүүдийн үзлэгийн үеэр хэлж зөвлөх ётой эмчийн үүргүүдийн нэг. Хэрэв энийг бүртгэж байгаа бол бусад зөвлөгөөнүүдээ бүгдийг нь бүртгэх ёстой бишүү?)

Умайн хүзүүний эсийн шинжилгээний маягт 
(окей)
Нярайн бүртгэл 
(эхээс тусдаа байх хэргэцээ нь яг юу юм бол? )

Төрсөн нярайг 30 минутын дотор амлуулах бүртгэл
(бүх нярайг 30 минутаас 1 цагийн дотор амлуулах ёстой. Эх хүүхдийн дэвтэр дээр ч бүртгэл нь байгаа)
0-2 настай хүүхдийн дархлаажуулалтын бүртгэл 
(окей)

Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн дэвтэр 
(энэ дэвтрийг жаахан богиносгомоор л санагдаад байгаа юм даа, за тэгэхдээ энэ бол эх баригчийн хийх ёстой ажлуудын гол хэсэг. Эхэд өөрт нь хэрэгтэй.)

Хэвийн төрсөн эхчүүдийг халдварын шинж тэмдэгээр тандах тандалтын бүртгэл
(хэрэг байна уу? Төрөлтийн бүртгэлтэйгээ нийлүүлж болдоггүй юмуу?)

Хөхний өмөнгийн илрүүлгийн маягт
(энэ ч бас бусадтайгаа нийлчихмээр санагдаад байна)

Надад үзүүлсэн нь гэхэд л энэ, гэхдээ үүнээс цааш хэр их бүртгэл байгааг би хэлж мэдэхгүй. Бараг л шинж тэмдэг болгон дээр л бүртгэл явуулах нь холгүй байдаг юм байна. Арай л жирэмсэн эхийн хавагнасан бүртгэл гэж байдаггүй байлтай.

Би асуув.

“Та чинь одоо яахаараа ингээд өчнөөн юм бүртгээд суудаг байнаа. Цагийн гарз бишүү? Эксел дээр сайхан хүснэгт хийгээд тийм үгүй гээд чагтлаад явбал яаж байна?”

“Өө ёстой тэгж болдоггүй юм, миний дүү. Яамны хүмүүс бүртгэл болгоныг тусад нь үйлдэж явуул гээд байдаг юм.”

Тэгээд би эрүүл мэндийн яамны эх хүүхдийн асуудал хариуцан 20 гаруй жил нэг местен дээрээ суусан мэргэжилтэнтэй уулзав. Тэр хүн бол чухам л Монголын эх хүүхдийн асуудлыг бүхэлд нь базаж байдаг учиртай, өнөөгийн тогтолцоог нуруун дээрээ үүрч яваа хүн юм. Уулзаад авсан зургуудаа үзүүлээд, суманд нөхцөл байдал ийм байна, энэ олон бүртгэлээ больчихож болдоггүй юмуу, цаадуул чинь ачааллаа даахгүй хэцүү байна. Ийм их юм бөглөхөөс гадна жирэмсэн эх хянах, төрүүлэх, нярай хянах, ихэс халдваргүйжүүлж хаях, жижүүрт гарах, хөдөөний эх баригч нар бол эмчтэйгээ ээлжилж дуудлаганд явж хүн үзэх гээд борви бохисхийхгүй байна шүү дээ , арай дэндлээ энээ тэрээ гэв (Журмандаа ч ажил үүргийг нь ингэж заасан юм байна. Нэг ёсны эмч, сувилагч, асрагч гурвын үүргийг давхар гүйцэтгэдэг юм байна.). Тэгсэн чинь манай мэргэжилтэн эгч хэлдэг байгаа.

“Хүүе ээ, би ёстой энэ бүртгэлийг чинь үзээ ч үгүй хараа ч үгүй юм байна. Эд нар өөрсдөө л сайн дураараа ийм юм хийж байгаа биз. Юун хөхөө шалгах аргад сургасан бүртгэл вэ? Күү, ёстой тийм байх ёсгүй.”

Арга мухардав.

Энэ тогтолцооны аль үе шатан дээр яам, эх баригч хоёрын маань дунд үл ойлголцол үүсээд байна?

Орхон сумын эх баригчийн хуруу хумсаа хугалах шахам, гараа сарвайтал бичсэн тэр их бичиг сачиг бүртгэл хаашаа яваад хэний өрөөнд очиж түгжигдээд, эсвэл хэний зуухны түлш болоод байна вэ?

Тэр их хувийн мэдээлэл хаана очоод гацаад байна вэ? Муу хүмүүсийн гарт орвол яана?

Энийг мэддэг, шийддэг хүн нь тэгээд хэн юм бэ?

Хариултыг хаанаас хайх вэ?

Эх сурвалж:
http://urguu-amarjikh.ub.gov.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=311:2013-12-06-07-59-37&catid=3:2013-01-08-16-18-42&Itemid=35