Агаарын бохирдлоос болоод амьгүй төрөлт ихсээд байна уу?

Амьгүй төрөлт гэж юу вэ?

28 долоо хоногтойдоо буюу түүнээс дээш хугацаанд, эсвэл 1000 г-с их жинтэй болсон хойноо төрсөн амьгүй нярай хэмээн ДЭМБ тодорхойлсон. Гэвч манай орон өөрсдийн гэсэн тусгаар тогтносон тодорхойлолттой юм байна. Тэр нь 22 долоо хоногтойгоос дээш эсвэл 500г-с дээш жинтэй төрсөн амьгүй нярай.

Агаарт агуулагдаж байгаа ультра бичил бодисууд жирэмсэн эх амьсгалахад уушги уруу орж цусны урсгалд нэгдсэнээр, ихэсийн хоригийг нэвтэрч ургийн хөгжилд саад учруулдаг. Энэ үйл явц жирэмсэний эхний сард урагт хүчтэй нөлөө үзүүлж өсөлтгүй жирэмслэлтийн хүчин зүйл болж байна.

Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол ДЭМБ-н стандартаас даруй 80 хувиар илүү байна. Ялангуяа өвөлдөө PM2.5-н хэмжээ 6-7 дахин ихэсдэг байна. Энэ утаа нь Улаанбаатар хотод гарч байгаа нийт нас баралтын 10%-н буруутан болж байгаа ба үүнд уушигны хавдар, зүрх судасны өвчин, амьсгалын замын бусад өвчнүүд нэрлэгджээ. Харин амьгүй төрөлт ихсэж байгаагийн буруутан мөн үү?

2009 онд анагаах ухааны мэргэжлийн хамгийн нэр хүндтэй сэтгүүлийн нэг болох Lancet-д мэдээлсэнээр Монголын амьгүй төрөлтийн тоо нийт 193 орноос доороосоо 96д бичигджээ.Харин сүүлийн жилүүдэд энэ явдал ихсээд байна уу? Үнэхээр Улаанбаатарт утаа ихтэй болчихоод тэр үү?

2014 оны мэдээгээр Улаанбааатар дахь амьгүй төрөлтийн тоо 1000 төрөлтөнд 6.2 байсан бол бусад аймгуудын дундаж 6.6 байж. Онцын ялгаа лав алга. Харин энэ үзүүлэлтийг жил бүрээр аваад үзвэл эсрэгээрээ бүр буурсан юм шиг харагдна. 1995 онд энэ тоо 1000 төрөлтөнд 15 байсан бол 2009 онд 11 болсон байна. Амьгүй төрөлт үнэхээр ихсэв үү гэтэл үгүй ажээ.

Энэ талаар Монголд хийсэн судалгаа уртаашаа 2 л байна. Гэвч нэг нь нэр нь үл мэдэгдэх хүний бичсэн мастерын ажил, нөгөөх нь маапаантай судалгааны аргачлалаар хийсэн хурлын тэмдэглэл. Хоёул албан ёсоор хэвлэгдээгүй гэсэн үг. За яахав, хүмүүс дандаа л албан ёсны сэтгүүл дээр хэвлэгдсэн байх ёстой гээд сүржигнэх юм, дата л бол дата шүү дээ гэж магадгүй. Энэ хоёр судалгааны үр дүнгээс харахад амьгүй төрөлт агаарын бохирдолтой холбоотой гэж гаргасан юм билээ. Гэхдээ гаргасан тоон үзүүлэлтийг нь сайн хараад байхаар бас ч тиймгүй (би маапаантай гэж дээр дурьдсан). 

Харин өсөлтгүй жирэмслэлт бол өөр шүү. Ялангуяа жирэмсэний эхний нэг сард тохиолдож байгаа бол агаарын бохирдлоос шалтгаалж байж болох өндөр магадлалтай. Гэвч өсөлтгүй жирэмсэнг манай оронд хэн ч сонирхохгүй байна. Яагаад гэвэл эхийнхээ хэвлийд хэлбэр дүрсээ олж, бүрэлдэж ч амжаагүй болохоор хэн ч ач холбогдол өгөхгүй байгаа хэрэг. Гэтэл бид ирээдүйн эрдэнэт үрсийнхээ хэдийг нь бохир агаараас болж алдчихаад буйгаа огт мэдэхгүй явсаар л.

    

Эх сурвалж:

Allen, Ryan W., et al. "An assessment of air pollution and its attributable mortality in Ulaanbaatar, Mongolia." Air Quality, Atmosphere & Health 6.1 (2013): 137-150.

Yiliqi, X. (2014). Stillbirth and Fine Particulate Matter Exposure in Ulaanbaatar Mongolia: July 2010-April 2014.
Undram, L., Gantuya, D., Erkhembaatar, T., & Chimedsuren, O. (2015). Association Of Outdoor Air Pollution And Stillbirth Risk In Ulaanbaatar, Mongolia. Value in Health, 18(3), A105.

http://chartsbin.com/view/1445
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10339448
Health indicator 2014